Czasami Upadły wobec którego została ogłoszona upadłość konsumencka zastanawia się czy może otworzyć i prowadzić działalność gospodarczą. Przed podjęciem działalności hamuje go obawa, że toczące się postępowanie zostanie umorzone. Ale takie obawy są uzasadnione?
W przypadku upadłości konsumenckiej istotne jest to, aby dłużnik posiadał status konsumenta na dzień ogłoszenia upadłości. Natomiast utrata tego statusu już po ogłoszeniu upadłości nie może być podstawą do umorzenia upadłości konsumenckiej. Oznacza to, że upadły po ogłoszeniu upadłości może założyć i prowadzić działalność gospodarczą.
Upadłość konsumencka a działalność gospodarcza
Już na samym początku należy jednoznacznie wskazać, że ustawa prawo upadłościowe nie zakazuje założenia i prowadzenia działalności gospodarczej po ogłoszeniu upadłości. Fakt ten nie może być również podstawą do umorzenia postępowania upadłościowego prowadzonego wobec konsumenta, skoro upadły stracił status konsumenta. Status konsumenta musi istnieć na dzień ogłoszenia upadłości, ale nie musi on trwać po jej ogłoszeniu.
Ponadto, swoboda działalności gospodarczej jest prawem zagwarantowanym przez Konstytucję. Jej ograniczenie może nastąpić tylko i wyłączenie w drodze ustawy i z uwagi na ważny interes publiczny. Ponadto, z konstytucyjnej zasady demokratycznego państwa prawa wynika, że ograniczenie swobody działalności gospodarczej musi być uregulowane w sposób wyraźny, uwzględniając zaufanie do władzy publicznej oraz standardy poprawnej legislacji.
Wniosek z powyższego wynika taki, że skoro żaden z przepisów dotyczących tzw. upadłości konsumenckiej nie zakazują podejmowania przez upadłego działalności gospodarczej, to wobec przepisów Konstytucji, błędne jest założenie, że istnieje zakaz prowadzenia działalności gospodarczej po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej.
Zaciąganie zobowiązań po ogłoszeniu upadłości
A co z zaciąganiem zobowiązań na działalność gospodarczą podjęto po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej? Tu również należy wprost wskazać, że nie ma ku temu żadnych przeszkód.
Ustawa prawo upadłościowe wskakuje tylko na jedną okoliczność, w której upadły nie może dokonywać czynności prawnych. Jest to okres wykonywania planu spłaty a dodatkowo chodzi o czynności prawe, które dotyczą jego majątku i które mogłyby pogorszyć jego zdolność do wykonania planu spłaty wierzycieli.
Uzupełniająco wskazać należy, że w szczególnie uzasadnionych przypadkach sąd, na wniosek upadłego, może wyrazić zgodę na dokonanie albo zatwierdzić dokonanie czynności prawnej, o której mowa powyżej.
Innymi słowy, w okresie od dnia ogłoszenia upadłości do dnia poprzedzającego dzień wykonywania planu spłaty, upadły nie jest ograniczony w zaciąganiu zobowiązań. Jeżeli chodzi zaś o okres wykonywania planu spłaty, to upadły nie może zaciągać zobowiązań, które pogarszają jego zdolność do wykonywania planu spłaty.
Na marginesie należy tylko przypomnieć, że upadły po ogłoszeniu upadłości, nie może obciążyć składników masy upadłości w celu zabezpieczenia wierzytelności powstałej przed ogłoszeniem upadłości. Chodzi o ustanowienie hipoteki, zastawu, zastawu rejestrowego, zastawu skarbowego lub hipoteki morskiej.