Skip to main content
Zawezwanie do próby ugodowej, przedawnianie

Zawezwanie do próby ugodowej, przedawnianie? Tak, ale …

Nie jest tajemnicą, że wierzyciel, który chce przerwać bieg terminu przedawnienia lub też „sprawdzić” nastawienie strony przeciwnej, przed skierowaniem powództwa składa wniosek o zawezwanie do próby ugodowej. Tylko trzeba pamiętać, że nie każde zawezwanie do próby ugodowej nie będzie skutkowało przerwaniem biegu terminu przedawnienia.

W wyroku z dnia 20.07.2017 r. Sąd Najwyższy w sprawie sygn. akt I CSK 716/16, wskazując (kolejny raz), że: zawezwanie do prośby ugodowej przerywa bieg terminu przedawnienia na podstawie art. 123 § 1 pkt 1 k.c., ale tylko „co do wierzytelności w zawezwaniu tym precyzyjnie określonej zarówno co do przedmiotu, jak i jej wysokości.”

Sąd Najwyższy wyjaśnił przy tym termin „zwięzłe oznaczenie sprawy”, o którym mowa w art. 185 § 1 k.p.c: „Wymóg zwięzłego oznaczenia sprawy należy przede wszystkim wiązać z obowiązkiem przedstawienia argumentacji uzasadniającej żądanie oraz przytaczania dowodów na jego poparcie. Zawezwanie do prośby ugodowej musi odpowiadać podmiotowo i przedmiotowo żądaniu zgłoszonemu w pozwie. Zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg terminu przedawnienia na podstawie art. 123 § 1 pkt 1 k.c., jedynie co do wierzytelności w zawezwaniu tym określonych, tak co do przedmiotu żądania jak i wysokości. Nie przerywa zaś co do innych roszczeń, które mogą wynikać z tego samego stosunku prawnego ani ponad kwotę̨ w zawezwaniu określoną. Zwięzłe oznaczenie sprawy, o którym mowa w art. 185 § 1 k.p.c. nie zwalnia wnioskodawcy od ścisłego sprecyzowania jego żądania tak, aby było wiadomo, jakie roszczenia, w jakiej wysokości i kiedy wymagalne są objęte wnioskiem. Bez tego wymogu nie można byłoby wiązać z zawezwaniem do próby ugodowej skutku w postaci przerwy biegu przedawnienia roszczenia, skoro z zawezwania nie wynika nawet, z jakimi roszczeniami występuje wnioskodawca”.

Skoro wymogi formalne wniosku są już znane, to ile razy można składać wniosek o zawezwanie do próby ugodowej? W wyroku z dnia 04.04.2018 r., sygn. akt V CSK 328/17 Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że:

„Drugi i kolejny wniosek o zawezwanie do próby ugodowej może skutkować przerwaniem biegu przedawnienia, o ile są podstawy do zakwalifikowania ich jako czynności przedsięwziętych bezpośrednio w celu dochodzenia roszczenia. Co do zasady nie można zaaprobować stanowiska, iż każde kolejne zawezwanie do próby ugodowej automatycznie prowadzić musi do takiego skutku. Z uwagi na charakter takiej czynności, jak i jej ostateczne skutki, które w przypadku odmowy zawarcia ugody przez drugą stronę w ogóle nie realizują jej celu, należy dokonać analizy takiej kolejnej czynności z punktu widzenia skutków z art. 123 § 1 pkt 1 KC, tak aby wykluczyć ewentualną próbę przedłużania – wbrew przepisowi art. 119 KC- ustawowego terminu przedawnienia”.
W uzasadnieniu do wyroku z dnia 28 stycznia 2016 r., III CSK 50/15, Sąd Najwyższy wskazał, że: „(…) kolejne zawezwanie do próby ugodowej jest czynnością przerywającą bieg przedawnienia, jeżeli stanowczo nie ustalono, że przedsięwzięto ją w innym celu, aniżeli wskazany w art. 123 § 1 pkt 1 k.p.c. Tego rodzaju ocena jest uzależniona od okoliczności konkretnej sprawy”.
W innym z orzeczeń, Sąd Najwyższy uznał zawezwanie do próby ugodowej wyłącznie w celu przerwania biegu przedawnienia za czynność sprzeczną z dobrymi obyczajami, wyrok z dnia 27.07.2018 r., sygn. akt V CSK 344/17

„Nieodpowiednie wykorzystywanie uprawnienia procesowego do wystąpienia z wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej, polegające na złożeniu tego wniosku do sądu wyłącznie w celu uzyskania przerwy biegu przedawnienia, a nie – co najmniej także – w celu realizacji roszczenia w drodze ugody, należy rozważać jako czynność procesową sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 3 k.p.c.), a konkretnie podtyp takiej czynności, tj. czynność procesową, której dokonanie stanowi nadużycie uprawnienia do jej dokonania. Sprzecznie z dobrymi obyczajami – w znaczeniu procesowym – działa i jednocześnie nadużywa uprawnienia procesowego wierzyciel, który występuje z wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej nie w celu realizacji swojego roszczenia w drodze zawarcia ugody, lecz chcąc wyłącznie wydłużyć okres jego zaskarżalności przez doprowadzenie do przerwy biegu przedawnienia. Sprzeczność wniosku o zawezwanie do próby ugodowej z dobrymi obyczajami (art. 3 k.p.c.), która ma miejsce w razie, gdy wierzyciel nadużywa uprawnienia do wystąpienia z nim do sądu, dyskwalifikuje tę czynność oraz musi skutkować tym, że niedopuszczalne jest prowadzenie na jego podstawie postępowania pojednawczego.” dłużnika do swojego zachowania na etapie ich dokonywania. Rażące niedbalstwo jest pojęciem niezdefiniowanym i nieostrym, dlatego każdorazowo musi podlegać indywidualizacji w odniesieniu do konkretnego przypadku. Rażące niedbalstwo, to kwalifikowana postać tzw. winy nieumyślnej, polegającej na niedołożeniu należytej staranności wymaganej w danych okolicznościach. W doktrynie wskazuje się, że konieczne jest przy tym ustalenie, że w konkretnych okolicznościach danego przypadku dłużnik mógł zachować się z należytą starannością”.

Sąd Okręgowy, odniósł się również do obowiązku dopuszczenia z urzędu dowodu z opinii biegłego:

„Podstawową przesłanką negatywną, wyłączającą możliwość ogłoszenia upadłości dłużnika w ramach tzw. upadłości konsumenckiej jest doprowadzenie przez dłużnika do niewypłacalności lub istotne zwiększenie stopnia już istniejącej niewypłacalności, umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Ta okoliczność musi być badana wnikliwie, a w przypadku przedłożenia materiału dowodowego wskazującego na istotne wątpliwości co winy dłużnika w doprowadzeniu do jego niewypłacalności, sąd nawet bez wniosku dłużnika winien rozważyć dopuszczenie z urzędu dowodu z opinii stosownego biegłego aby tę kwestię wyjaśnić”.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *